Kolekcja zdjęć autorstwa Stanisława Składanowskiego wykonanych na terenie Stoczni Gdańskiej podczas strajku w sierpniu 1980 r.

Stanisław Składanowski był uczestnikiem strajku w Stoczni Gdańskiej oraz wydarzeń Sierpnia '80 na Wybrzeżu, które dokumentował fotograficznie.

Stanisław Składanowski ur. 1950 r. jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików oraz prezesem Gdańskiego Okręgu ZPAF. W latach 1968-1984 był pracownikiem Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Brał czynny udział w 15-dniowym strajku na terenie tego zakładu. Dzień po dniu dokumentował życie na terenie Stoczni. Uczestniczył w I Zjeździe „Solidarności” w Hali Olivia. Po wprowadzeniu stanu wojennego Składanowski fotografował protesty i zajścia uliczne w Gdańsku. W maju 1982 r. został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku. W areszcie spędził blisko trzy miesiące. Po wyjściu na wolność nie zaprzestał działalności reporterskiej. Fotografował pielgrzymki papieskie do Polski, manifestacje i protesty społeczne, zjazdy i spotkania członków „Solidarności”, pogrzeb opozycjonisty Lecha Bądkowskiego. Od 1989 r. prowadzi własną działalność poligraficzną i fotograficzną. Jest autorem wielu wystaw i albumów.

Z kolekcji Stanisława Składanowskiego pochodzą jedne z ważniejszych zdjęć dokumentujących wydarzenia rozgrywające się w sierpniu 1980 r. na Wybrzeżu. Fotografie Składanowskiego wykonane na terenie Stoczni obrazują entuzjazm pierwszych dni strajku, tworzenie się „Solidarności”, formułowanie jej postulatów i wyczekiwanie na reakcję władz. Niektóre jego zdjęcia stały się poniekąd ikonami zrywu solidarnościowego. Składanowski fotografował robotników skupionych, słuchających przemówień, czekających i odpoczywających, a ponadto ich rodziny oraz mieszkańców miasta wyczekujących za bramą Stoczni. Na zdjęciach uwiecznieni są członkowie Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża i Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Fotograf udokumentował wizyty duszpasterskie księdza Henryka Jankowskiego i modlących się stoczniowców. Dopełnieniem kolekcji są zdjęcia haseł i napisów na transparentach, murach i chodnikach wykonane przez strajkujących. Składanowski pozostał na terenie Stoczni aż do momentu zakończenia strajku i podpisania porozumień ze stroną rządząca.

Zdjęcia, które prezentujemy są symboliczne, stały się unikatowymi świadectwami naszej historii. Prace Składanowskiego wykraczają poza ramy zwykłego reportażu dokumentującego rzeczywistość. Nie tylko opisywały, ale niejako tworzyły cały obraz wydarzeń tamtego okresu. Same broszury, plakaty, ulotki, ani nawet najobszerniejsze relacje uczestników nie zobrazują przebiegu zdarzeń tak dobrze jak przekaz ikonograficzny. 

Fotografie pochodzą z kolekcji pozyskanej do zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Zbiór umieszczony został pod sygnaturą IPN BU 3493.

Gdańsk, Sierpień 80, fot. S. Składanowski

Opis sporządziła: Katarzyna Adamów; Wybór zdjęć: Bożena Cisek